over spellen in onderwijs en ontwikkeling

Klaar om te spelen? 

Als kinderen spelen, leren ze: ze lossen problemen op, werken samen of proberen de ander juist te slim af te zijn, denken na over strategieën en krijgen te maken met alle emoties rondom winnen en verliezen. De superkracht van spellen is dat kinderen leren terwijl ze hun nieuwsgierigheid de vrije loop kunnen laten gaan en plezier hebben. 

Dat geldt trouwens niet alleen voor kinderen, maar ook tieners, jongeren en volwassenen worden enthousiast van een spelletje. En als dat enthousiasme kan combineren met leren, dan is het win-win!

Ben je op zoek naar een andere manier van leren, naar speelse werkvormen die de nieuwsgierigheid van leerlingen en studenten stimuleren en uitdagen?

Dan zit je hier goed. Ik ben Marion, ik ben docent, moeder, blogger en spellengek. Een combinatie van interesses en praktijkervaring die zorgde voor deze website. Op Pen & Pion / Kenniscentrum Spel vind je alles over de kracht van spellen in onderwijs en educatie. 

De wereld ontdekken door spel 

Dat doen kinderen vanaf hun geboorte. Wie heeft er geen Kiekeboe gespeeld met haar/zijn baby? Natuurlijk doe je het voor het plezier en de band die je ermee opbouwt. Maar tegelijkertijd oefent je kind motorische vaardigheden en visuele tracking. Wij, mensen, zoogdieren, zijn gemaakt om te leren door spel.

Toch krijgt spel steeds minder ruimte als we opgroeien. In plaats van een spelletje komen er boeken, werkbladen en iPads op tafel: het serieuze werk gaat beginnen.

Maar is het wel zo dat we serieus en spelen moeten scheiden?

Ik denk het niet. Nog sterker: ik weet het zeker. Want: serieus = hoofd en spelen = hart en emotie. Hoe meer je je bij een onderwerp betrokken voelt, hoe meer je je inleeft, hoe beter die inhoud blijft hangen.

Bovendien verandert de wereld steeds sneller en is het onze taak kinderen te leren navigeren door die veranderende wereld. Kennis kun je steeds vaker opzoeken. Maar hoe weet je of die kennis correct is? Hoe kritisch ben je over je bronnen? In een spel oefen je dat als je je medespelers moet inschatten. Geloof je hun mooie praatjes of ben je voorzichtig?

New skill unlocked!

Een andere vaardigheid die de 21ste eeuw vraagt is die van flexibiliteit en snel schakelen naar nieuwe regels en uitdagingen. In de samenleving van de toekomst bestaan banen die we nu nog niet kennen. Technologie gaat snel en kan je baan zomaar overbodig maken waardoor je (weer) nieuwe kennis en vaardigheden, skills moet leren.

Een spel is in het klein zo’n veranderende omgeving. Je hebt je zetten uitgedacht, maar er zijn nog twee spelers voor je die het hele spel kunnen veranderen. Hoe reageer je daarop? Hoe flexibel ben je?

Hb- en plusklassen gebruiken spellen vaak om dit soort executieve functies te oefenen.

Lees jij de spelregels even? 

Kinderen en jongeren die van spellen houden, hebben al snel een grotere en complexere collectie dan die in de kast op school staat. Wil je je leerlingen een beetje bijbenen daarin? Kijk dan in het menu bij kiezen. Hier vind je een overzicht van interessante spellen voor je plusklas, voor je hb-groep, maar ook voor bijvoorbeeld in de taal- en rekenles.

Als je dan zo’n spel aanschaft, vind ik het tof als je dat via kopen doet. Daarmee steun je mijn werk voor Pen & Pion en deze website.

Het spel Weerwolven speelde mijn zoon al op de basisschool. Laatst kwam hij thuis van zijn mentoruur in de tweede middelbare… en had hij het weer gespeeld! Natuurlijk een topper dat spel. Lekker wat suspense en je kan er een grotere groep een tijdje mee bezighouden. Maar er zijn inmiddels zoveel meer spellen op de markt! Al grasduinend op deze website doe je vast inspiratie op.

Scholen zoeken naar manieren om spellen in te zetten. Er is veel mogelijk. Doe je het alleen in een mentoruur? Of als het flink regent tijdens het speelkwartier? Of kan je het ook inzetten als onderdeel van de les. Ik kies natuurlijk voor dat laatste! 

Op deze pagina vertel ik over de verschillende scholen waar ik mocht meekijken. Ze gebruiken spellen ieder op hun eigen manier. Ook vind je op deze pagina een aantal snelregels, waarmee jij (en je leerlingen) in een oogopslag zien hoe je het spel klaarzet en hoe je het speelt. Deze pagina is nog in ontwikkeling en wordt steeds aangevuld. En mocht je argumenten zoeken om meer spellen in te zetten in het onderwijs, kijk dan onder het kopje Onderzoek & Literatuur. Op deze pagina verzamel ik (wetenschappelijke) artikelen over spellen in onderwijs / zorg / werk.

plannen

Inspiratie opdoen? Een eigen spelidee vormgeven? Een spellenbeurs bezoeken? Er is een groot aanbod rondom bordspellen. Trek je agenda en kijk eens naar het aanbod op de pagina plannen.

Ik wens je veel speelplezier!

Over mij

Ik ben Marion en ik ben gek op bordspellen. Geboren ergens in de seventies, speelde ik als kind vooral monopolie en ganzenbord. Later kwamen daar allerlei kaartspelletjes bij. Ik kan me nog regenachtige vakanties herinneren waarin we, aan het tafeltje van een kleine caravan gepropt, eindeloos en fanatiek Canasta speelden.

Tijdens mijn studie gingen de spelletjes mee, maar kwamen ze wel een beetje op de achtergrond. Alhoewel, ze verplaatsten zich naar buiten en waren voor grotere groepen. Ik werd namelijk lid van een kinderactiveitencomité gerund door studenten. We organiseerden vakantieweken voor kinderen uit families die een vakantie niet zo makkelijk konden betalen. Gedurende mijn hele studie was ik iedere vakantie steeds twee weken fulltime aan het buitenspelen. Onder het mom van ‘leuk voor de kinderen’ heb ik zelf heel veel gespeeld.